Psikolojik Taciz (Mobbing)

1

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Son dönemlerde kamu ve özel sektörde amir-memur ve işveren-işçi arasında yaşanan sorunlar ve sonu intiharlara kadar giden olayların artması üzerine, 2025/3 sayılı “İş Yerlerinde Psikolojik Tacizin Önlenmesi” genelgesi, 6 Mart 2025 tarihli ve 32833 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Çalışma hayatında son dönemlerde yüksek sesle dile getirilen “Mobbing” kavramı, Cumhurbaşkanlığı Genelgesi ile resmî olarak da literatüre girmiş oldu.

Eğer bir kanun hükmünde kararname, kanun, yönetmelik ve genelge yayımlanıyorsa, mutlak suretle bir ihtiyaca binaen yayımlanmıştır; durduk yere yayımlanmayacağı aşikâr.

Peki, genelge çıkaracak kadar önemli olan psikolojik taciz (Mobbing) nedir?

Türk Dil Kurumu’nun “İş yerlerinde, okullarda vb. topluluklar içinde belirli bir kişiyi hedef alıp, çalışmalarını sistemli bir biçimde engelleyip huzursuz olmasına yol açarak yıldırma, dışlama, gözden düşürme” olarak tanımladığı mobbing, Yargıtay’ın kabul ettiği anlamda ise “çalışanlara üstleri, astları veya eşit düzeydeki çalışanlar tarafından sistematik biçimde uygulanan her tür kötü muamele, tehdit, şiddet, aşağılama” olarak tanımlanmaktadır. Tanımlamalara göre hiç de hafife alınamayacak kadar ciddi suç barındıran mobbing ile ilgili genelge ne için çıkarılmış olabilir? Gelin hep birlikte bir beyin fırtınası yapalım.

Mesela, 2024 yılında sadece Emniyet Teşkilatı’nda 73 personel intihar etti; bu sayı, 2025 yılının henüz 3. ayı dolmadan 19 oldu.

Sağlık Bakanlığı’nda çalışan ve ağır şartlar altında görevini ifa eden doktorlarımızdan, çalışma koşullarını gerekçe göstererek intihar mektubu bırakıp yaşamına son veren doktorlarımız ile ilgili haberleri televizyon kanallarında hep beraber izledik.

Türk Silahlı Kuvvetleri’nde görev yapan, aylarca eğitim alıp vatan müdafaasında en önde görev alan askerlerimizin yine yoğun çalışma temposu gibi farklı gerekçelerle intihar ettiklerini gördük.

Kısacası, beyanlara dayanarak baktığımızda birçok vatandaşımızın mobbing nedeniyle yaşamına son verdiğine şahit oluyoruz.

Bunlar kamuda yaşananlar; bir de özel sektörde yaşananlar var elbette.

Kamudan farklı olarak özel sektörde, maalesef iş garantisi olmadığı için birçok insan yaşadığı mobbing ve kötü muameleye karşı ses çıkaramıyor.

Özel sektörde henüz işe başlamadan birçok kadına “Hamile kalmama” şartıyla işe alınabileceklerini şart koşan, çıkış saatlerinin esnek olduğunu söyleyerek fazladan çalışmanın önünü açan ve “sağlık raporu” alması hâlinde işine son verileceği şeklinde tehdit edilen özel sektör çalışanlarımız var.

Kamu personeli seçme sınavına girmeme şartı ve atanmama garantisi isteyerek asgari ücretle öğretmen çalıştıran özel okullar var mesela; bu da mobbing’in ayrı bir çeşidi.

Bir toplumda gelişmişlik seviyesini sadece ekonomik göstergelerle açıklamak istersek, kendimizi kandırmaktan öte gitmez.

Biz 2025 yılında kamuda çalışanımızı “sürgün” ile tehdit edip bir nevi mobbing yapıyorsak, özel sektör çalışanımızı “iş akdini feshetmek” ile korkutup istediğimiz kadar çalıştırabiliyorsak, isterseniz dünyanın birinci büyük ekonomisi olun, fayda etmez.

Bu genelge çok yerinde ve memnuniyetle karşılanmıştır, lakin;

Bugünden tezi yok, tüm kurumlar kendi içerisinde psikolog, sosyolog ve Sivil Toplum Kuruluşlarının (STK) da bulunacağı bir kurul teşkil etmeli ve mobbing iddialarının üzerine şeffaflıkla gidilmelidir.

Sözde kâğıt üzerinde kurulacak bir kurulun hiçbir işe yaramadığı aşikârdır; bu konuda genelgeye bağlı kalarak samimi şekilde çalışma yapılmalıdır.

Mobbing demişken, umarım bu genelge “Sen benim kim olduğumu biliyor musun?” diyen siyasetçilerin sözlerini de mobbing sayar da memur rahat rahat işini yapar.

Sonuç olarak, bu genelge ile kamuda ve özel sektörde “Ben yaptım oldu”, “Ben öyle istiyorum”, “Beğenmiyorsan istifa et” gibi insan onurunu incitici ve ekmek davası için çalışmak zorunda olan insanları süistimal eden amir, müdür ve patronların bu davranışlarının artık son bulması gerekiyor.

Sayın Cumhurbaşkanımızın bu konunun takipçisi olacağından şüphemiz yoktur. Mobbing’e sıfır tolerans!

Mutlu Haftalar, keyifli okumalar.