AYNA

AYNA

Fuat Oskay kaleme aldı...

ABONE OL
31 Mayıs 2025 02:20
AYNA
0

BEĞENDİM

ABONE OL

Toplumu çökertmenin iki yolu vardır: Birincisi aileyi yıkmak, ikincisi ise bireyin gelenekle olan bağını koparmak.

Kadın ve erkek olarak ayrı cins, tabiat ve yapıda yaratılan insan, yalnız başına, her biri diğerinden bağımsız olarak yaşayabilir miydi yeryüzünde? Denedi mi, bilmiyoruz. Tecrübe etmişlerdir belki de. Lakin hayata ihtiyaçlar yön verdi. Tabiatın zorlu şartlarına mukavemet için kadın ve erkek bir araya geldi, bir arada yaşamaya başladı, birbirini tamamladı, birbirinden güç aldı. Tabiatları böyle emretti. Birbirinden türedi, soyunu devam ettirdi.

İnsan yalnızca bedenden ibaret değildi. Duyguları, hisleri, hayalleri, anıları, geleceğe dair umutları, hayattan beklentileri vardı. Kan bağı, can bağına evrildi. Bu birlikteliğe aile adını verdi. Aile, tek kelimeyle güven demekti. Güven, yaşamak için her şeydi.

Aile, beşerin yeryüzünde insan olarak belirdiği zamanlardan bugüne ulaştırmayı başarabildiği en kadim teşekküldür. Bu, kendisi için en büyük övgüdür.

Ne vermedi ki insana aile… İnsan, ailede bir arada olmanın sıcaklığını öğrendi, sevmeyi öğrendi, saymayı, kederde kenetlenmeyi, neşede birbirine sokulmayı. Ailenin en kısa tanımı; bir arada olmak, hayata karşı birlikte tepkide bulunmaktır. Ailede birlikte ağladı insan, birlikte güldü. Hüznü birlikte tattı, mutluluğu birlikte. Aile, insana kimlik verdi, hüviyet kazandırdı. İnsan, soyunu devam ettirdiği annesi, babası üzerinden bilindi.

Zamanla çoğalan aileler bir araya gelerek yurt edinip sınırlarını korudukları toprak parçası üzerinde büyük, karmaşık ve komplike yapılar olan toplumları meydana getirdi. Toplum, aynı kültür ortamında ana hatlarıyla birbirine benzer karakter geliştiren ailelerin oluşturduğu kitleleri bir arada tutan çatı işlevi gördü. Ailenin sıcaklığı mahalleyi sardı…

Bireyden topluma varmak tekâmüldür. Salt deyişle toplum, bireyler açısından bir mekân üstünde toplanmayı tanımlar. Ancak bu yalnızca bedenlerin bir arada bulunduğu basit bir toplanmayı değil; sosyolojik kodların yüzyıllara dayanan DNA’sını içeren bir ahitleşmeyi ifade eder. Aile, bu ilişki ağı üzerinde birey ile toplum arasında köprü görevi görmektedir. Denilebilir ki, ailenin ferdi olamayan, toplumun üyesi olamaz.

Ailenin en temel vasfı, değer üretmektir. Ailenin ürettiği değerler, aile fertlerini bir arada tutan tutkal gibidir. Bu değerler, aile fertlerini günün zorluklarına karşı koruduğu gibi yarınlarını da emniyet altına alır. Yurt sathında ailenin ürettiği değerlerin teveccüh görüp benimsenmesi durumunda, zamanla toplumun ortak değerleri hâline gelir. Aile en küçük toplum; toplum en büyük ailedir. Ailenin kimliği, toplumun kimliğidir. Tekâmül sürecinde aile üzerinden kimlik kazanan birey, artık toplumun kimliği üzerinden tescillenir. Toplum, kendisini aile aynasında çok rahat görebilir. Ailenin geçmişi, toplumun geçmişi; toplumun geleceği, ailenin geleceğidir.

Aileden topluma bütünlük ve birliktelik sağlayan en önemli yapıtaşlarından birisi ise gelenektir. Gelenekler; toplumların tarihî geçmişleri, inançları, törenleri, giyim kuşam ve eğlenceleri, tabiat, iklim ve mevsim algıları, komşuluk ilişkileri, bireyler arası tutumları, söz, hitap ve iletişim tarzları, müzik zevkleri, sofra âdâbı ve beslenme biçimleri, yönetici ve halkın birbirlerine yönelik yaklaşımları, felaket ve selamet anlarındaki tutumları, geçmişe dair yaklaşımları ile gelecek tasavvurlarını ihtiva eden sözlü veya yazılı değerler manzumesidir.

Bugün için dönüp geriye doğru baktığımızda, bizi toplum olarak bir arada ve diri tutan sağlam aile yapısı ve geleneklerle örülmüş bir değerler dünyamızın olduğunu görürüz; lakin bunu gelecek için de söyleyebilir miyiz, işte orası muamma.

Sözü kestirme yoldan götürerek söyleyeyim: Çıkar odaklı kapitalizmin gözleri kör eden, ruhu körelten en acımasız hâlinin hüküm sürdüğü günümüz toplumunda, aile değerlerimiz büyük bir hızla çökmekte; haz ve tahammülsüzlük üzerine temellendirilen, sözüm ona modern yaşam felsefesinin telkin ettiği bireyselleşme ve yalnızlık güzellemesi politikasıyla insanımız aileden kopmakta ve kendisine kazandıran gelenekle bağı çürümektedir.

İyi de ne yapılabilir? Bu, önü alınamaz bir gerçeklik midir?

Önü alınamaz bir gerçeklik olduğunu sanmıyorum. Önümüzdeki on yıl, aile ile ilgili yürütülecek politikalara ayrıldığına göre, hemen şimdi, orta ve uzak vadede yapılabilecek/yapılması gereken yığınla çözüm vardır diye düşünüyorum. Yeter ki dert edinilsin ve irade gösterilsin.

Hemen yapılabileceklerin birkaçını sıralayalım mesela:

RTÜK etkin olarak devreye girsin. Özel kanallarda, gündüz kuşağı başta olmak üzere aileyi tahrip eden ne tür program varsa hepsi kaldırılsın.

Aile yapımızı yansıtmayan, kirli ve çarpık ilişkilerle dolu; gece saat on ikilere kadar ekranları işgal eden, tahrik ve teşvik gücü yüksek, anlamsız ve gereksiz diziler yayından kaldırılsın.

Her senaryo sıkı bir takip, tetkik ve tahlilden geçsin. Aile değerlerine halel getirecek hiçbir senaryoya şans verilmesin.

Pozitif aile kültürünü, komşuluk ve mahalle değerlerini yansıtan faydalı ve nitelikli film, dizi ve programlar ekranda boy göstersin.

İnternet ve sosyal medya ortamlarının zararlı içeriklerine yönelik etkin takip ve tedbir uygulansın.

Aileyi korumanın en etkin yolu aile kurmaktır. Gençlerin kendileri için en uygun yaşta aile kurmalarının önündeki engeller kaldırılsın. Gençler aile kurmaya teşvik edilsin; maddî ve manevî olarak da mutlak surette desteklensin.

Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli’yle geliştirilen yeni müfredat programı, birey, aile ve temel toplumsal değerlerimizi kuşatan bir yaklaşım ve bakış açısıyla konuyu dert edinmekte; yeni kuşakları bu perspektifin rahle-i tedrisinden geçirmeyi hedeflemektedir. Bunun için de büyük mesai harcanmakta, büyük çaba sarf edilmektedir. Eğitim camiası adına umutluyuz.

Ancak şunu da belirtmekte fayda görüyorum: Sınıf ile sokağın birbirini beslemesi ve tamamlaması şarttır. Sınıftan çıkan talebe, sokakta olana hayret etmemelidir.

Evet, eğitim şart; lakin bir zahmet, ahlak da mutlak surette düzeltilmelidir.

En az 10 karakter gerekli
Gönderdiğiniz yorum moderasyon ekibi tarafından incelendikten sonra yayınlanacaktır.


HIZLI YORUM YAP