Sosyal Güvenlik Sisteminde 5 Puanlık Prim İndirimi Tartışmaları Büyüyor

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) bütçe açıklarının beklentilerin altında gerçekleşmesine rağmen, bazı kalemlerde sıra dışı artışlar dikkat çekiyor. İşverenlere verilen 5 puanlık prim indirimi, Kasım ayı itibarıyla bütçe tahminlerinin 76.9 milyar TL üzerine çıkarak, toplamda 242 milyar 811 milyon TL’ye ulaştı. Bu indirim, Hazine tarafından SGK’ya nakden karşılanıyor.

Prim İndirimi ve Hazine Transferleri
2008 yılından bu yana uygulanmakta olan 5 puanlık prim indirimi, işverenlerin sosyal güvenlik primlerinin işveren hissesinden düşülerek teşvik sağlanması amacıyla uygulanıyor. Bu uygulama, kayıt dışılıkla mücadelede ve işverenlerin uyumunu teşvik etmede önemli bir araç olarak görülüyor. Ancak, SGK’nın bütçe açıkları düşük seyretse de, bu prim indiriminin Hazine’ye maliyeti giderek artıyor.

Kasım 2023 itibarıyla işveren prim indiriminin bütçe üzerindeki maliyeti, başlangıç tahminlerinin oldukça üzerinde gerçekleşerek SGK’ya yapılan bütçe transferleri içinde en büyük kalemlerden biri oldu.

Bütçedeki Yük Artışı
Ocak-Kasım döneminde Hazine Yardımları toplamda 1 trilyon 602 milyar TL’ye ulaştı. Bu tutarın içinde:

Sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri: 1.3 trilyon TL
Devlet katkısı: 576.4 milyar TL
SGK’ya çeşitli kanunlardan kaynaklanan görev ödemeleri: 254 milyar TL
5 puanlık prim indirimi: 242.8 milyar TL
Bu üç kalemin başlangıç bütçe tahminlerini aştığı görülürken, yalnızca 5 puanlık prim indirimi için ayrılan bütçe, öngörülenden 76.9 milyar TL fazla harcama gerektirdi.

Düzenlemelerde Değişiklik Gündemde
Aralık ayında yapılan düzenlemeyle 5 puanlık indirim, genel olarak yüzde 4’e indirildi. Ancak, ekonomik koşullardan etkilenen sektörler için daha yüksek oranlar uygulanması yönündeki talepler sürüyor. Özellikle tekstil sektörü gibi bazı alanlar, geçici süreliğine maliyet avantajı sağlanması gerektiğini savunuyor.

Sosyal Güvenlik Sistemindeki Dengesizlikler
SGK’nın düşük bütçe açıklarına rağmen, sosyal güvenlik sistemindeki aktif/pasif dengesindeki bozulma ve Hazine’ye yüklenen ek maliyetler, uzun vadeli sürdürülebilirlik açısından endişe yaratıyor. Son dönemde, emekli maaşlarına yapılan seyyanen artışlar ve Hazine kaynaklı ilave ödemeler gibi uygulamalarla bu yük daha da artmış durumda.

SGK’nın prim borçları bulunan bazı belediye ve belediye şirketlerinin hesaplarına bloke koyma uygulaması, kurumun finansal yönetimi üzerindeki tartışmaları yeniden gündeme taşıdı.