Yapay zekâ sandığınızdan daha tehlikeli olabilir: Beyne etkisi ortaya çıktı

Yapay zeka teknolojilerinin eğitimden iş dünyasına kadar hızla yayılması, verimlilik artışı kadar yeni tartışmaları da beraberinde getiriyor. Özellikle ChatGPT gibi üretken yapay zeka araçlarının yoğun kullanımı, “İnsan beyni bu süreçte geri mi plana itiliyor?” sorusunu gündeme taşıdı. Uzmanlar, yapay zekanın sunduğu kolaylıkların zihinsel çaba gerektiren süreçleri azaltabileceği uyarısında bulunuyor. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) tarafından yapılan bir araştırma, yapay zeka destekli yazı yazmanın beyin üzerindeki etkilerine ışık tuttu. EEG cihazlarıyla ölçülen beyin sinyalleri, ChatGPT gibi araçlarla kompozisyon yazan kişilerin bilişsel ağlarında daha düşük aktivite olduğunu ortaya koydu. Araştırmaya göre, yapay zeka kullanmayan bireyler yazı yazarken daha fazla zihinsel çaba harcıyor. Çalışmaya katılanlar, yapay zekadan özetleme, kaynak bulma, dil bilgisi düzeltme ve fikir üretme gibi alanlarda destek aldı. Ancak bazı katılımcılar, derinlemesine düşünme ve özgün fikir geliştirme konusunda yapay zekanın yetersiz kaldığını dile getirdi. Bu durum, üretkenliğin artmasına karşın zihinsel katılımın azalabileceği yönündeki endişeleri güçlendirdi. BBC’nin aktardığına göre Carnegie Mellon Üniversitesi ile Microsoft’un ortak yürüttüğü başka bir araştırma da benzer sonuçlara işaret ediyor. Haftada en az bir kez yapay zeka kullanan 319 çalışanla yapılan ankette, yapay zekaya olan güven arttıkça eleştirel düşünme çabasının azaldığı tespit edildi. İncelenen 900 görev örneği, verimlilik artışına rağmen zihinsel bağların zayıflayabileceğini gösterdi. Oxford University Press’in İngiltere’de gerçekleştirdiği bir araştırmaya göre, okul çağındaki çocukların yüzde 60’ı yapay zekanın akademik performanslarını olumsuz etkileyebileceğini düşünüyor. Buna karşın öğrencilerin büyük çoğunluğu, yapay zekanın en az bir bilişsel becerilerini geliştirdiğini ifade ediyor. Uzmanlar bu çelişkinin, bilinçli kullanım eksikliğinden kaynaklandığını belirtiyor. UCL’den Prof. Wayne Holmes, daha iyi sonuçlar elde etmenin daha iyi öğrenme anlamına gelmediğini savunuyor. Harvard Tıp Fakültesi’nin araştırmaları da yapay zekaya aşırı güvenin bazı alanlarda performans düşüşüne yol açabildiğini ortaya koyuyor. OpenAI’den Jayna Devani ise yapay zekanın bir “öğretmen” gibi rehber olarak kullanılmasının önemine dikkat çekiyor.