İlk kez başka bir yıldızın çevresindeki çarpışmalar görüntülendi

Bilim insanlarına göre bu nadir gözlemler, Güneş Sistemi’nin yaklaşık 4,6 milyar yıl önceki kaotik oluşum dönemine dair eşsiz ipuçları sunuyor. Yaklaşık 25 ışık yılı uzaklıkta bulunan Fomalhaut, kozmik ölçekte oldukça genç kabul ediliyor ve yaşı yalnızca 440 milyon yıl civarında. Dünya’nın 4,6 milyar yıllık geçmişiyle kıyaslandığında bu tür sistemler, gezegen oluşumunun en hareketli ve şiddetli evrelerini temsil ediyor. Bu dönemde asteroitler, kaya parçaları ve cüce gezegenlerden küçük “gezegenimsi” adı verilen gökcisimleri sık sık çarpışıyor. Çalışmaya liderlik eden Paul Kalas, gözlemlenen olayın iki büyük gezegenimsinin çarpışması sonucu ortaya çıkan ve yıldız ışığını yansıtmaya başlayan dev bir toz bulutu olduğunu belirtiyor. Kalas, çarpışan cisimlerin kendilerinin değil, bu şiddetli olayın ardından oluşan kalıntıların görüldüğünü vurgulayarak bunun adeta Güneş Sistemi’nin ilk bir milyar yılındaki şiddetli döneme bakmak anlamına geldiğini ifade ediyor. Daha önce sistemde karbon monoksit gazının tespit edilmiş olması, bu cisimlerin hidrojen, azot, oksijen ve metan gibi uçucu maddeler açısından zengin olduğunu gösteriyor. Bu özellikleriyle Fomalhaut’taki buzlu gökcisimleri, Güneş Sistemi’ndeki kuyruklu yıldızlara büyük benzerlik taşıyor. Kalas ayrıca, gözlemlenen toz bulutlarını NASA’nın 2022’de DART görevi kapsamında Dimorphos’a çarpmasıyla oluşan toz bulutuna benzetiyor. Ekip, Fomalhaut’u incelemeye Hubble Uzay Teleskobu ile devam ederken, James Webb Uzay Teleskobu’nun kızılötesi gözlem gücünü de çalışmalara dahil edecek. Böylece 2023’te oluşan toz bulutunun evrimi yakından izlenecek. Bu bulutun, 2004’te gözlemlenene kıyasla yaklaşık yüzde 30 daha parlak olduğu ve Ağustos 2025’te yapılan gözlemlerle halen görünür durumda bulunduğu doğrulandı.